Een aantal kenmerken van de zuiverheid van het hart zijn:
1. Dat je meer van Allaah Subhaanahu wa ta3aalaa houdt dan welke schepsel ook.
2. Dat je hart met het hiernamaals bezig is en niet met het wereldse.
Je moet namelijk weten dat je hier een reiziger bent.
3. Je maakt je zorgen en wordt boos op jezelf als je een zonde pleegt.
4. Deze persoon verricht continue of dagelijks dikhr op de wijze van de profeet sallallaahu 3alaihi wa sallam.
Als hij dit niet doet, mist hij deze gedenking. En wanneer hij deze gedenking niet mist, betekent het dat er iets mis is met zijn hart. Als je een geliefde niet meer gedenkt betekent het dat je minder of geen liefde meer hebt voor hem of haar.
En het gedenken van Allaah is de beste daad die je kan verrichten en zelfs beter dan jihaad, gebed, vasten etc. En het gedenken van Allaah helpt in vele, bijna alle zaken. Het helpt o.a. tegen de benauwdheid van het hart. Allaah Subhaanahu wa ta3aalaa heeft gezegd:
“En al wie zich verwijderd van Mijn gedenken voorwaar voor hem is er een benauwd leven” Taahaa 124
En Allaah zegt:
“Oh jullie die geloven, als jullie een groep ontmoeten (in de strijd) wees dan standvastig en gedenkt Allaah veelvuldig opdat jullie zullen slagen” al-Anfaal 45
En Allaah zegt over diegenen die hij het paradijs, vergiffenis en een geweldige beloning heeft beloofd:
“Diegene die onder de mannen veelvuldig Allaah gedenken en diegene die onder de vrouwen veelvuldig Allaah gedenken” al–Ahzaab 35
Het is belangrijk dat je Allaah Subhaanahu wa ta3aalaa gedenkt. Als je dit niet mist betekent het dat er iets met je hart aan de hand is. Je gedenkt namelijk jouw geliefde niet meer.
5. Je hebt plezier geniet als je Allaah 3azza wa jall aanbidt en een goede daad verricht.
Je voelt het in je hart en denkt maa shaa’Allaah ik ben op weg om veel beloning op te halen. Wanneer je jezelf geïrriteerd voelt en niet goed bij een goede daad dan moet je het hart nakijken.
6. Wanneer je begint te bidden vergeet je alles om je heen behalve hetgeen waar je mee bezig bent.
Het is een strijd tussen jou en shaytaan. Je moet je beseffen dat Allaah Subhaanahu wa ta3aalaa naar jou kijkt, en ziet waar je mee bezig bent.
De profeet sallallaahu 3alaihi wa sallam, wanneer het gebed ging en hij was met 3Aa’ishah aan het praten en aan het lachen. Het was alsof hij haar niet meer kende en wende zich tot Allaah Subhaanahu wa ta3aalaa. En als hij in het gebed was, was hij alleen bezig met khoeshoe3 (ootmoed). Dit is een kenmerk van een goed hart.
Er is een shaytaan die khienzab heet en hij is degene die mensen in het gebed afleidt.
7. Je zorgt ervoor dat je niks verspilt aan tijd of beloning.
We moeten gierig zijn in het behalen van de beloning. Hoe moet je gierig zijn? Door alles te doen omwille van Allaah Subhaanahu wa ta3aalaa. Je moet de mensen helpen om daar beloning voor te krijgen en niet voor de tevredenheid van hen.
Je moet uitkijken dat je de gedachte krijgt van dat je de beloning niet krijgt of je voelt je beter dan de beloning. Dit is een vorm van hoogmoed en kufr.
8. Dat je altijd bezorgt bent over jouw daden.
Heb ik deze wel goed gedaan volgens de sunnah? Heb ik iemand gekwetst? Of iemand onrecht aangedaan? Als je je hier geen zorgen over maakt en jezelf telkens controleert wat je hebt gedaan, betekent dit dat je jouw hart goed moet nakijken.
De tegenstrijdige kant van al deze benoemde zaken behoren tot een ziek hart.