Hoe vaak heeft de Koning geduld met je gehad? Hoe vaak heeft Hij jouw zonden bedekt? Hoe vaak heeft Hij jou vergeven en hoe vaak heeft Hij jou met rust gelaten? Is Hij jou niet blijven voorzien in jouw behoeften? Heeft hij niet vele zaken voor jou vergemakkelijkt en heeft Hij je niet regelmatig uitstel gegeven? Verlos jezelf van de beklemming van je borst, de zware last op jouw schouders en hart en toon oprecht berouw, voordat het niet meer kan.
“Is het mogelijk dat mijn hart verandert nadat ik zoveel zonden heb gepleegd? Drugs, alcohol, ontucht, overspel, diefstal of zelfs moord! Is het na dit alles nog werkelijk mogelijk om een goed mens te worden? Om een geliefde van Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa te worden? Jazeker, zonder twijfel is dit mogelijk, maar ben jij bereid berouw te tonen?!”
Definitie van berouw
‘Tawbah’ is het Arabische woord voor berouw en staat taalkundig voor “het terugkeren”. De islamitische betekenis van ‘Tawbah’ is: “het afstand nemen van de ongehoorzaamheid aan Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa en het terugkeren naar Zijn gehoorzaamheid.”
Het oordeel van berouw
Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa heeft de gelovigen aangemoedigd om oprecht berouw te tonen. Allaah subhaanahu wa-ta3aala zegt namelijk:
“O jullie die geloven, toon Allaah oprecht berouw.” at-Tahriem 8
Uit dit vers kunnen we tevens halen dat Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa de gelovigen opdraagt oprecht berouw te tonen en daarom is het een verplichting voor elke gelovige. Dit bevel is niet zonder reden gedaan, want er schuilt zeker een wijsheid achter het proces van je afwenden van jouw Heer om je vervolgens in berouw terug te keren tot Hem en Hem om vergiffenis smeken. Na het tonen van berouw ligt het niveau van gehoorzaamheid vaak op een hoger niveau; sterker nog, het niveau kan dusdanig hoog zijn dat de Shaytaan spijt krijgt dat hij hem überhaupt in de eerste instantie misleid heeft.
Een zwak schepsel
De Boodschapper van Allaah salla-llaahu 3alayhi wa-sallam heeft gezegd: “Bij Hem in Wiens Hand mijn ziel is, als jullie zonden zouden plegen die hetgeen tussen de hemelen en de aarde is zouden vullen, Allaah zal jullie vergeven nadat jullie Zijn vergeving gezocht hebben. Bij Hem in Wiens Hand de ziel van Muhammad is, als jullie geen zonden zouden plegen, dan zou Allaah jullie vervangen door andere mensen die wel zonden zouden plegen. Vervolgens zal Allaah hen vergeven nadat zij Zijn vergeving gezocht hebben.”1
Boodschapper van Allaah salla-llaahu 3alayhi wa-sallam heeft gezegd: “De boetedoening voor zonden is berouw.”2
Wanhoop niet aan de genade van Allaah
“Zeg: “O mijn dienaren die buitensporig zijn tegenover zichzelf (zichzelf onrecht aandoen door zondigen), wanhoopt niet aan de Genade van Allaah. Voorwaar, Allaah vergeeft alle zonden. Voorwaar, Hij is de Vergevensgezinde, de Meest Barmhartige. En keert terug tot jullie Heer, en geef jullie over aan Hem, voordat de bestraffing tot jullie komt, waarna jullie niet geholpen worden. En volg op de beste wijze wat aan jullie is neergezonden van jullie Heer, voordat de bestraffing onverwacht tot jullie komt, terwijl jullie het niet beseffen.” Zodat er voor geen ziel aanleiding zal zijn om te zeggen: “O wat heb ik een spijt omdat ik nalatig ben geweest (in mijn plicht) tegenover Allaah, hoewel ik tot de spotters behoorde.” Of zij zou zeggen: “Als Allaah mij had geleid, dan zou ik zeker tot de muttaqoen (rechtschapenen) hebben behoord!” Of zij zou zeggen, als zij de bestraffing ziet: “Had ik (nog) maar een kans, dan zou ik tot de weldoeners behoren!” Nee! Mijn Tekenen zijn reeds tot jou gekomen, maar jij loochende ze en jij was hoogmoedig en jij behoorde tot de ongelovigen.” Az-Zumar 53-56
Ibn Kathier rahimahu-llaah heeft over dit vers gezegd: “Dit vers is een oproep aan alle zondaren, ongelovigen en anderen om berouw te tonen en zich te keren tot Allaah. Het vertelt ons dat Allaah alle zonden vergeeft van degene die hier berouw voor tonen, wat deze zonden ook moge zijn en al zijn zij als het schuim van de zee.”
Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa heeft ons op meerdere plaatsen in de Qur’aan aangemoedigd om berouw te tonen aan Hem en om ons nooit hopeloos te voelen, noch te wanhopen aan Zijn Genade. Er zijn talrijke ahaadieth met verhalen van de metgezellen over hun tijd voor de Islaam; dat zij tegen Allaah en Zijn Boodschapper vochten en na het accepteren van de Islaam zij de leiders van de moslims werden. Allaahu akbar!
Bedek de zonde
De Boodschapper van Allaah salla-llaahu 3alayhi wa-sallam heeft gezegd: “Mijn hele gemeenschap zal vergeven worden, behalve degenen die openbaar maken. Er is sprake van openbaar maken, wanneer iemand in de nacht een daad heeft gepleegd en Allaah dit voor hem bedekt heeft gehouden, en hij vervolgens wanneer hij ‘s morgens wakker wordt zegt: “Ik heb dat en dat gedaan.” Hij brengt de nacht met de bedekking van zijn Heer door en staat op om de bedekking van zijn Heer weg te nemen.”3
Minacht de zonde niet
Ibn Mas3oed radiya-llaahu 3anhu heeft gezegd: “De mu’min (ware gelovige) kijkt naar zijn zonden alsof hij onder een berg zit, waarvan hij bang is dat het op hem valt, terwijl ‘de faasiq’ (de zondaar) zijn zonden als een vlieg ziet die op zijn neus neer strijkt en hij jaagt hem weg.”4
Een voortreffelijk voorbeeld
Wanneer we weten dat zelfs de Profeet salla-llaahu 3alayhi wa-sallam gewoon was om Allaah vergiffenis te vragen ook al was hij het beste schepsel aller tijden, wat dan niet te denken van onszelf? De Profeet salla-llaahu 3alayhi wa-sallam moedigde iedereen aan om berouw te tonen aan Allaah als een middel van zuivering voor de zonden.
De Boodschapper van Allaah salla-llaahu 3alayhi wa-sallam heeft gezegd: “O mensen, toon berouw aan Allaah. Bij Allaah, ik toon berouw vaker dan zeventig keer per dag.”5
De voorwaarden van berouw
Het oprechte berouw is het berouw waarin aan zes voorwaarden is voldaan:
1. Het erkennen van de zonde en je beseffen dat jij jezelf onrecht hebt aangedaan.
2. Oprechtheid ten opzichte van Allaah; dat jouw intentie bij het berouw enkel en alleen naar Allaah gericht is en je daarmee Zijn tevredenheid, Zijn beloning, en de redding van Zijn bestraffing wenst te bereiken.
3. Spijt hebben van de zonde die is verricht, door verdriet te hebben over het verrichten ervan en te wensen dat jij het nooit had gedaan.
4. Het onmiddellijk verlaten van de zonde.
1.] Als het een recht van Allaah betreft: dan dien je het te verlaten als het een verboden zaak betreft, en je dient je ernaar te haasten indien het een verplichting betreft.
2.] Als het een recht van de schepping betreft: dan dien jij je te haasten om jezelf ervan te bevrijden door het aan hem terug te geven of door vergeving te vragen en het te laten.
5. Dat je vastbesloten bent in de toekomst niet meer terug te keren naar de zonde.
6. Dat het berouw plaatsvindt voordat de tijd voor haar acceptatie is verstreken. Dit kan het aanbreken van de dood zijn of de opkomst van de zon uit het westen.
De praktische wijze voor het tonen van berouw
Het hart van een berouwhebbende is ootmoedig en huilt tranen met tuiten. Een berouwhebbende is oprecht in zijn spreken en zit vol van gevoelens waarbij zijn hart praktisch overloopt; gewetensvol.
Als je de voorwaarden voor het verrichten van berouw bent nagekomen, dan rest je alleen nog het uitspreken van ad-du3aa’ (de smeekbede). De Profeet salla-llaahu 3alayhi wa-sallam was de meest geliefde dienaar bij Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa en riep zijn Heer aan op de meest geweldige wijzen.
De Boodschapper van Allaah salla-llaahu 3alayhi wa-sallam zei: “De meest voortreffelijke manier om hulp (vergiffenis) van Allaah te vragen, is door te zeggen: “Allaahumma Anta Rabbie laa ielaaha illa ant. Khalaqtanie wa ana 3abdoeka, wa ana 3alaa 3ahdieka wa wa3dieka mastata3t. A3oedhu Bieka mien sharrie maa sana3toe, aboe’u Laka bi-ni3matieka 3alayya, wa aboe’u bi dhanbie. Fa-ghfierlie fa iennahu laa yaghfieroe dh-dhunoeba iellaa Ant.
Wat vertaald in het Nederlands betekent: “O Allaah, U bent mijn Heer. Er is geen god dan U. U heeft mij geschapen en ik ben Uw dienaar. En ik houd mij aan Uw verbond en mijn belofte aan U, zover ik in staat ben. Ik zoek mijn toevlucht bij U tegen het kwade dat ik teweeg heb gebracht. Ik erken Uw Gunsten die U mij gegeven hebt en ik erken mijn zonden. Vergeef mij dan, want er is niemand die zonden vergeeft behalve U.”
De Boodschapper van Allaah salla-llaahu 3alayhi wa-sallam heeft toen toegevoegd: “Als iemand dit gedurende dag reciteert met een vast geloof erin en op diezelfde dag doodgaat voor de avond, hij zal een van de mensen van het Paradijs zijn; en als iemand dit s’avonds reciteert met een vast geloof erin en doodgaat voor de ochtend, hij zal een van de mensen van het Paradijs zijn.”6
De vruchten van berouw
* Tawbah is een middel voor het verkrijgen van de liefde van Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa.
“Waarlijk, Allaah houdt van degenen die zich in tawbah tot Hem wenden en van degenen die zich zelf reinigen.” Al-Baqarah 222
* Tawbah is het pad naar het slagen/succes.
“En jullie allen, smeek Allaah om jullie te vergeven. O gelovigen, zodat jullie succesvol mogen zijn.” An-Noer 31
* Tawbah leidt naar veiligheid van het vuur en het binnentreden van de Djannah.
“Dus zij zullen in de hel worden gegooid, behalve degenen die berouw tonen en geloven (in de eenheid van Allaah en in Zijn Boodschapper) en vrome daden verrichten. Zij zullen het paradijs binnen treden en hen zal geen onrecht worden aangedaan.” Maryam 59-60
* Tawbah verandert de slechte daden naar de goede daden.
“Behalve degene die berouw toont en gelooft en goede daden verricht. Voor diegenen wisselt Allaah hun zonden in voor goede daden. En Allaah is Vergevensgezind, Meest Barmhartig.” Al-Furqaan 68-70
* De engelen vragen vergiffenis voor degenen die berouw tonen.
“Degenen (engelen) die de Troon (van Allaah) dragen en degenen erom heen, loven met de lofuitingen van hun Heer en geloven in Hem en vragen vergeving voor degenen die geloven, zeggende: “Onze Heer! U omvat alle dingen in rahmah en kennis, dus vergeef degenen die berouw tonen en die Uw weg volgen en bescherm hen tegen de bestraffing van het laaiende vuur!” Al-Ghaafir 7
* Tawbah is een middel voor het verkrijgen van voorziening en kracht.
“En: “Oh mijn volk, vraagt vergeving aan jullie Heer, wendt jullie dan in berouw tot Hem; dan zal Hij de hemel overvloedige regen doen uitstorten over jullie en Hij zal voor jullie kracht toevoegen aan jullie kracht, en wendt jullie niet af als misdadigers” Soerat Hoed 52
* Tawbah is een boetedoening voor de zonden.
“En Hij is het Die het berouw van Zijn dienaren accepteert en zonden vergeeft.” Ash-Shura 25
* Tawbah verschaft licht in het gezicht en verruiming van de borst.
Shaykhul Islaam Ibn Taymiyyah rahimahu-llaah heeft gezegd: “Wanneer ik met een verwarrende zaak geconfronteerd werd, of ik door een of ander probleem werd overvallen, zou ik ongeveer duizendmaal om Allaah’s vergiffenis vragen totdat mijn borst voor mij werd verruimd en het probleem dat mij verontruste opgelost werd.”
* Tawbah poetst, zuivert en verlicht het hart.
De Boodschapper van Allaah salla-llaahu 3alayhi wa-sallam heeft gezegd: “Wanneer een gelovige (moslim) een zonde verricht, verschijnt er een zwarte stip op zijn hart. Als hij berouw heeft en vergeving vraagt, wordt zijn hart schoongeveegd. Maar als hij meer zonden verricht wordt de stip groter; net zolang totdat zijn hart ermee bedekt wordt. Dat is de ‘roest’ (‘raan’ genoemd) die Allaah in Zijn Boek bedoelt:
“Nee! Wat zij plachten te doen heeft zelfs hun harten bedekt (met roest).” Al-Mutaffifien 14
* Allaah is blij met de tawbah van Zijn dienaar.
De Boodschapper van Allaah salla-llaahu 3alayhi wa-sallam heeft gezegd: “Allaah is blijer met het berouw van Zijn dienaar wanneer hij zich in berouw tot Hem keert, dan iemand van jullie is, wanneer hij op zijn kameel in een woestijnland zonder water rijdt en op die kameel zijn al zijn voorzieningen van eten en drinken en hij raakt hem kwijt. Terwijl hij alle hoop heeft opgegeven dat hij hem zal terug vinden, gaat hij in de schaduw liggen en is teleurgesteld over zijn kameel. Dan ziet hij plotseling zijn kameel weer voor hem staan. Hij pakt de kameel bij het touw aan zijn neus beet en zegt vanwege zijn eindeloze vreugde: “O Heer! U bent mijn dienaar en Ik ben Uw Heer. “Hij maakt deze fout vanwege zijn extreme vreugde.”7
* De bescherming en toezicht van Allaah.
Al Fudayl Ibn 3iyaad radiya-llaahu 3anhu zei tegen een groep Mudjahidien: “Houd jullie stevig vast aan Tawbah (berouw), want het zal jullie beschermen tegen iets waartegen jullie zwaarden jullie niet kunnen beschermen.”
Tekenen van correcte berouw
Er zijn verschillende tekenen waaraan men kan merken dat het berouw correct is:
* De situatie van de dienaar dient na het berouw beter te zijn dan voor het berouw.
* Je dient veelvuldig in angst voor Allaah te zijn en in geen geval dien jij je veilig te voelen voor de bestraffing van Allaah subhaanahu wa-ta3aala. Hij dient zo te blijven, totdat hij de stem van de engel des doods (malak al-mawt) hoort:
“Voorwaar, degenen die zeggen: ‘Onze Heer is Allaah,’ en die vervolgens standvastig zijn: over hen zullen de engelen neerdalen (en zeggen): ‘Wees niet bevreesd en niet treurig, en wees verheugd met het Paradijs dat aan jullie is beloofd.” Fussilat 30
* Het hebben van een gebroken hart en het voelen van wroeging, in overeenstemming met de grootheid van de zonde. Ibn 3uyaynah zei in zijn commentaar op de volgende aayah:
“Het bouwwerk dat zij hebben gebouwd zal een bron van onrust blijven in hun harten, tenzij hun harten in stukken zijn gebroken…” at-Tawbah 110
“Hun harten breken in stukken door berouw.”
* De enorme angst voor de bestraffing van Allaah heeft dit tot gevolg, als hij werkelijk een gebroken hart heeft door het berouw en angst. Zo niet, dan krijgt hij hier spijt van in het Hiernamaals, waar geen hulp zal zijn.
Voordat het te laat is
Allaah heeft ons aangemoedigd en bevolen om berouw te tonen, ons compleet overgevend aan Hem voordat we tegenover Hem staan op de Dag des Oordeels. Zodoende moeten we berouw tonen en Allaah´s vergiffenis zoeken voordat we de dood tegemoet treden, want op het tijdstip van de dood zal berouw ons van geen voordeel zijn. Allaah vertelt aan ons het verhaal van de Farao in de Qur’aan.
“En Wij brachten de Kinderen van Israël over de zee, waarop Fir3awn en zijn legers hen volgden uit tirannie en vijandschap, totdat, toen de verdrinking hen bereikte, Fir3awn zei: “Ik geloof dat er geen god is dan Degene waarin de Kinderen van Israël geloven en ik behoor tot hen die zich hebben overgegeven (aan Allaah). (Allaah zei:) “Nu? Terwijl jij voorheen opstandig was en tot de verderfzaaiers behoorde?” Yoenus 90-91
Voorzeker Farao was bereid om berouw te tonen en zich te overgeven aan Allaah, toen hij de dood voor zijn ogen zag, maar Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa vermeldt in de Qur’aan dat het te laat is voor de persoon om berouw te tonen aan de drempel van de dood.
“En haast jullie naar vergeving van jullie Heer.” Aal 3imraan 133
Tussen het verleden en de toekomst
Imaam ibnul Qayyim rahimahu-llaah heeft gezegd: “Jouw leven bevindt zich op dit moment tussen het verleden en de toekomst. Dus wat vooraf is gegaan kan worden verbeterd middels Tawbah (berouw), Nadam (spijt) en Istighfaar (Allaah vragen om Zijn Vergiffenis). Dit is een zaak die jou niet zal vermoeien noch zal het ervoor zorgen dat je zult moeten zwoegen, zoals dat het geval zou zijn met vermoeiend werk; eerder is het een daad van het hart. Wat de toekomst betreft; dit kan gecorrigeerd worden door jezelf te weerhouden van zondigen. Deze weerhouding staat slechts voor het verlaten van een zaak en het afstand nemen daarvan. Dit is eveneens geen daad van de ledematen die ervoor zou zorgen dat jij zou moeten inspannen en zwoegen. Het is eerder een stellige wil die je hebt en een zuivere intentie van het hart die rust zal geven aan jouw lichaam, hart en gedachten. Dus wat reeds is gebeurd, dien jij te corrigeren met berouw en wat de toekomst betreft; dit corrigeer jij door een stellige overtuiging en zuivere intentie. Geen van beide brengt enige ontbering of uitputting van de ledematen met zich mee maar dan moet jij jouw aandacht wel richten jouw leven in het heden; de tijd tussen de twee tijden. Wanneer jij het heden verspilt, dan heb je de kans verspild om te behoren tot de gelukzalige en geredde personen. Wanneer jij ervoor zorgt dat je de twee tijden hebt gecorrigeerd – wat zich ervoor bevindt en wat erna zal komen, zoals wij hebben uitgelegd – dan zul jij succesvol zijn en rust, opgetogenheid en eeuwigdurend geluk bereiken. Hiervoor zorgen is echter moeilijker dan wat ervoor en erna komt, aangezien de bewaking ervan inhoudt dat jij je vast dient te houden aan hetgeen het meest passend en nuttig is voor jouw ziel en aan hetgeen welslagen en welzijn zal voortbrengen.”